Paslanmaz Çelik Nedir?

Paslanmaz çelik ismini paslanmaya karşı dayanıklı olmasından almaktadır. Paslanma olmaması için içinde belli bir oranda krom bulunmaktadır. Çelik içinde yer alan krom malzemesi, hava ile temas eder. Bu zamanda krom oksit ismi verilen ince bir film tabakası oluşmuş olur. Bu ince film çeliğin paslanmasını engeller. Belli bir miktardan fazla krom olması şarttır. Yani her çeliğin içine krom eklenmesi demek onun paslanmaz olacağı anlamına gelmez. Çeliğin içine sadece krom değil, başka farklı elementler de eklenmektedir. Bu şekilde çeliğin korozyon dayanımı artar. Eklenmemesi gereken maddeler ters etki yaratarak çeliğin korozyona uğramasına neden olabilir. Molipten elementiyle beraber kromun bir araya gelmesi halinde korozyona karşı iyi bir dayanım elde edilecektir. Bunun dışında karbon ve kükürtün çelik içine eklenmesi paslanma direncini düşürür. Bu nedenle bu çelikler özellikle zaman içinde paslanmaya karşı eğilimli olurlar.

Paslanmaz Çelik Özellikleri Nedir?

Paslanmaz çelik özellikleri sayesinde çok sık tercih edilen ve geniş kullanım alanı olan üründür. Bu ürünün bazı özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

  • Uzun ömürlü kullanım vaat edeler.
  • Temiz kullanım mümkündür.
  • Bazı özel paslanmaz çelik türlerinde yüksek sıcaklıklara rağmen tufallanma tabakası olmaz. Malzemenin mekanik dayanımında önemli bir düşme de yaşanmaz.
  • Bazı özel türlerinde çok düşük sıcaklıklara rağmen gevşeme olmaz. Tokluklarını korumaya devam ederler.
  • Şık görünümleri vardır. Özellikle 430 serisi yüzey özellikleri nedeniyle çok sık tercih edilmektedir. Dekoratif amaçlarla kullanılabilir.
  • Rahat işleme özelliği sayesinde kolay çalışılan bir ürün olurlar. Özellikle yüksek işleme özelliği için 303 serisi tercih edilebilir.
  • Isıya karşı yüksek dayanımları vardır. Özel olan türleri bin 200 dereceye kadar dayanabilir.
  • Üzerinde su lekesi kalmaz. İçinde yer alan nikel karışımı sayesinde yüzeyinde su kalmamış olur.
  • Paslanmaya karşı dayanıklıdır.

Ferritik Paslanmaz Çelik Nedir?

304 paslanmaz çelik ve daha diğer farklı pek çok çelik ismini duymuş olabilirsiniz. Çeliklerin de kendi içinde farklı türleri yer almaktadır. Düşük karbonlu olan ferritik paslanmaz çelikler içinde ortalama yüzde 12 oranında krom bulunmaktadır. Yüzde 18 krom içeren yapıda olanları da vardır. Korozyona karşı orta derecede direnç göstermeyi başarırlar. Isıl işleme tabi değildirler, sadece tavlama yöntemiyle kullanımları mümkündür. Kaynak edilerek kullanımları tercih edilmez. Kolay şekil verilemedikleri için şekil verme amacıyla kullanılmazlar. En çok kullanılan türleri şu şekilde sıralanabilir:

  • Oto şasi parçaları,
  • Sıcak su tankları,
  • Dekoratif uygulamalar,
  • Mutfak gereçlerinde ferritik paslanmaz çeliklerin kullanımı tercih edilir.

Martenzitik Paslanmaz Çelik Nedir?

Karbon miktarı yüzde birden daha fazla olan çeliktir. Martenzitik metal olarak da adlandırılmaktadır. 950 derece ile 1050 derece arasında sıcaklık verilmesi halinde çeliğin yapısı martenzitik olarak adlandırılmaktadır. Paslanmaz çeliklerin mukavemeti yüksek olur ve sertlik dereceleri de fazladır. Bununla birlikte kırılgan yapılarının olduğunu akılda bulundurmak gerekir. Ürün tipine göre ya ıslah edilmiş ya da tavlanmış şekilde satılmaları mümkündür. Orta derecede korozyona dayanıklı oldukları bilinir. Paslanmaz çelikte bu türün aynı zamanda manyetik özelliğe sahip oldukları bilinir. Kaynak edilebilme özellikleri düşüktür. En çok aşağıdaki alanlarda kullanımlar olduğu bilinmektedir:

  • Pimler,
  • Miller,
  • Ameliyat aletleri,
  • Bıçaklar için bu türde paslanmaz çelikler kullanılmaktadır.

Östenitik Paslanmaz Çelik Nedir?

Paslanmaz çelik türleri arasında en sık kullanımı olan türlerden bir diğeri de östenitik paslanmaz çeliktir. İçerisine nikel katılmasıyla elde edilmektedir. Oda sıcaklığında bile bu yapılarını korumayı başarırlar. Bu çeliklerin bileşimlerinde yüzde 18 oranında krom bulunur. Yüzde 8 oranında ise nikel vardır. Hem biçimlendirme hem de mekanik özellikler anlamında çok uygun kombinasyon sundukları için çok sık tercih edilirler. Manyetik özellikleri bulunmaz. Mekanik dayanımlarının artması için soğuk şekillendirme yapılması gerekir. Toklukları, biçimlendirmesi ve süreklikleri her zaman üst seviyede kalmayı başarır. Paslanmaz çelik üretim için östenitik paslanmaz çelik payı yüzde 70 olarak tanımlanmaktadır. 300 serisinde olan ürünler bu sınıfta yer alır. En sık kullanım alanları ise şu şekildedir:

  • Bilgisayar klavye yaylar,
  • Kimya testleri ve ekipmanları,
  • Bina dış cephe kaplama,
  • Mimari uygulamalar,
  • Mutfak araç ve gereçleri,
  • Makine ve imalat sanayi,
  • Asansör gibi alanlarda kullanımı vardır.

Dubleks Paslanmaz Çelikler Nedir?

En kaliteli çelik dendiği zaman insanların aklına özellikle dubleks paslanmaz çelikler gelmektedir. Bu dubleks alaşım her iki türün de ortak özelliğini taşımaktadır. Sertlik ve tokluk özelliklerini birden sağlar. Yüksek dirençleri vardır. Yüksek oranda krom içermektedir ve orta miktarda nikel eklentisiyle gelmektedir. Yüzde 18 ile yüzde 28 oranında krom vardır. Nikel oranları ise sadece yüzde 4 olur. Nikel miktarının az olması önemlidir. Bu malzeme pro şekilde kaynak yapılmasına imkan tanır. Kimyasal aparat imalatı başta olmak üzere farklı sektörlerde kullanımı vardır. Bunun dışında off shore teknolojisinde, arıtma tesislerinde de kullanılır. Diğer türlerin özelliklerini bir arada taşımayı başardığı için üstün özelliklere sahip olduğu düşünülmektedir.

Paslanmaz Çeliklerin Manyetik Özellikleri Nasıl Olur?

Paslanmaz çelik fiyatları paslanmaz çeliklerin taşımış oldukları manyetik özelliklere göre değişiklik göstermektedir. Çökeltme sertleşmesi isimli uygulama vardır. Buna yaşlandırma da denmektedir. Bu uygulama sayesinde çelik manyetik özellik alırlar. Paslanmaz çeliğe soğuk şekil verilebilmektedir. Bu durumda da yine çelik manyetik özellik kazanmış olacaktır. Dubleks paslanmaz çelikler incelendiğinde hem manyetik hem de manyetik olmama özelliklerine sahip oldukları görülür. Eğer çelikteki manyetik özelliğin artırılması istenirse bu durumda nikel artırımına gidilmektedir. Nikel ne kadar çok olursa manyetik özellik de o kadar çok olacaktır. Paslanmaz çeliğin manyetik olma özelliğine etki eden belli başlı elementler vardır. Bunlara göre manyetik olmaları belirlenir.

Paslanmaz Çeliklerde Asit Dayanımı Var mıdır?

Paslanmaz çelik boru ve diğer çelik malzemelerin genellikle aside karşı dayanımı olduğu bilinse de asla unutulmamalıdır ki asit hakkında detaylı bilgi sahibi olmadan kesin sonuca gidilmemesi gerekir. Asit tipi, asit yoğunluğu gibi pek çok farklı etmene göre asit dayanımının olup olmadığından söz etmek mümkün olur. 904 kalite çelik ürünler oda sıcaklığı şartlarında sülfür çeliklere karşı yüksek dayanıma sahip olurlar. Bununla beraber eğer 304 kalite çelik tercih edilirse bu çelik en düşük yapıda olan aside karşı bile dayanım gösteremeyecektir. 304 L ve 430 kalite olan çeliklerde nitrik aside karşı dayanım vardır. Bütün paslanmaz çelikler için hidrolik aside karşı düşük dayanıklılık vardır. Hidrolik asit için ise yüzde 2 seviyesinde kullanımları mümkündür. Ne var ki bu malzemelerin uzun ömürlü olmadığı ve zamanla aşınacağının bilinmesi gerekir.

En Çok Tercih Edilen Çelik Türü Nedir?

Paslanmaz çelik türleri arasında en çok tercih edilenler arasında 300 serisi yer almaktadır. Düşük sıcaklıkta mekanik özellikleri vardır. Asansör, makine ve imalat sanayi ve bina kaplamaları gibi farklı alanlarda sıkça kullanımları vardır. Ne kadar fazla miktarda olursa fiyatları da o kadar artar. Günlük hayatımızda hemen her alanda farklı çelik türleri kullanılmaktadır. BU malzemeler hayata büyük kolaylık sağlamaktadır.

Yorum bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Formu Doldurun, Sizi Arayalım